Sỏi thận là gì?
Nói một cách đơn giản,
sỏi thận là một khối cứng được phát triển từ các tinh thể riêng biệt từ nước tiểu
trong đường tiết niệu. Thông thường, nước tiểu có chứa hóa chất ngăn chặn các
tinh thể hình thành. Tuy nhiên, ở một số người, việc ngăn chặn các tinh thể này
không có hiệu quả, dẫn đến hình thành sỏi trong thận. Nếu các tinh thể vẫn còn
nhỏ sẽ di chuyển thông qua đường tiết niệu và ra khỏi cơ thể trong nước tiểu mà
không mấy người để ý.
Các
triệu chứng của sỏi thận
- Đau: Đau dữ dội, đau thường khởi phát từ các điểm niệu quản, lan dọc theo đường đi của niệu quản xuống phía gò mu, cũng có khi đau xuyên cả ra hông, lưng, có khi buồn nôn và nôn. Đau âm ỉ, gặp ở những trường hợp sỏi vừa và thậm chí lớn nhưng nằm ở vị trí bể thận.
- Đái
máu: Là biến chứng thường gặp của sỏi thận - tiết niệu, nhất là khi sỏi
đang di chuyển bên trong niệu quản gây đau kèm đái máu.
- Đái
buốt, đái rắt, đái mủ: Khi có nhiễm khuẩn tiết niệu, nó tái phát nhiều lần,
có thể đái ra sỏi
- Sốt:
Người bệnh sốt cao, rét run kèm theo triệu chứng đau hông, lưng, đái buốt,
đái rắt, đái mủ là dấu hiệu của viêm thận - bể thận cấp.
- Các dấu hiệu tắc nghẽn đường niệu: Đái tắc từng lúc hoặc hoàn toàn.
Nguyên nhân:
- Do
chế độ dinh dưỡng bất cân bằng, uống ít nước và sử dụng một số dược phẩm
như vitamin D, canxi, sulphanilamid, ascorbic (hơn 4 g mỗi ngày…) có thể
gây bệnh. Hậu quả là thành phần hóa học của nước tiểu bị thay đổi, chủ yếu
là sự gia tăng lượng chất làm nước tiểu bị tinh thể hóa.
- Các
loại thức ăn có nhiều axit nước tiểu (thịt, gan, cật, rượu đỏ); nhiều axit
oxalic (thịt gà, gan, gạo, đậu, ca cao, cà phê, rau cần tây, rau bina, bắp
cải, cải củ) làm tăng khả năng hình thành sỏi. Nước cứng có nhiều muối
canxi, thức ăn cay và chua nâng cao độ axit trong nước tiểu cũng thúc đẩy
tạo sỏi.
- Sỏi
thận có thể do dị dạng đường tiểu hoặc một số bệnh đường tiểu làm cản trở
lưu thông nước tiểu gây ứ đọng tạo nên sỏi (dị dạng, u, sỏi bàng quang, u
xơ, viêm tiền liệt tuyến). Sỏi thận có thể do nhiễm khuẩn đường tiểu (viêm
thận, viêm bàng quang, niệu đạo,...). Sỏi bàng quang, sỏi niệu quản có thể
gây nhiễm khuẩn ngược dòng gây nhiễm khuẩn thận, từ đó có thể tạo điều kiện
cho sự hình thành sỏi thận.
- Ngoài
ra, một số bệnh về máu, bệnh gút sẽ dẫn đến sỏi thận.
Thành phần sỏi
- Sỏi
thận hình thành từ một số chất liệu và việc nắm rõ các thành phần này sẽ
giúp lựa chọn đúng chiến thuật điều trị, thuốc thang và cách ăn kiêng. Đa
số sỏi có thành phần oxalat (một dạng muối của axit oxalic) và phosphat (từ
axit phosphoric). Sỏi urat từ axit uric ít gặp hơn. Hàm lượng phosphat
trong nước tiểu phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng, và tăng lên khi đói, thiếu
vitamin D hoặc khi tuyến yên hoạt động nhiều. Thành phần sỏi được xác định
dựa vào kết quả phân tích nước tiểu.
- Bệnh
sỏi thận có thể diễn ra một cách âm thầm và chỉ thể hiện khi đã có sỏi
trong thận. Khi cát hay sỏi bắt đầu di chuyển trong cơ thể, người bệnh bắt
đầu thấy đau. Cơn đau thường bắt đầu ở vùng thắt lưng, sau đó di chuyển xuống
bụng, bẹn và đùi. Khi cử động hay thay đổi tư thế sẽ xuất hiện cơn đau thắt
ở vùng eo, có thể đi kèm rối loạn tiểu, thân nhiệt tăng, khó chịu, buồn
nôn, ra mồ hôi lạnh và sình bụng.
- Khi
sỏi xuống đến phần dưới của đường tiểu, người bệnh hay buồn đi tiểu. Nếu sỏi
chặn toàn bộ thiết diện trong đường tiểu thì nước tiểu bắt đầu tích tụ
trong thận, gây ra các cơn đau sỏi thận. Giai đoạn này có thể xuất hiện
máu trong nước tiểu, nhất là khi có cơn đau mạnh hay lao động nặng. Có khi
sỏi được thải ra cùng nước tiểu. Khi thấy cảm giác khó chịu ở vùng eo dù
không nặng cũng cần nhanh chóng đến khám bác sĩ tiết niệu.
Uống nhiều nước là một trong những biện pháp dinh
dưỡng cho người sỏi thận
Loãng
xương là gì?
Tỷ
lệ người loãng xương ở Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước khác, phần lớn là
do chế độ dinh dưỡng không đúng cộng với không có thói quen chăm sóc sức khỏe.
Vậy nên ngay từ bây giờ bạn nên xây dựng cho mình và gia đình một chế độ dinh
dưỡng hợp lý để phòng ngừa sớm bệnh loãng xương. Bệnh loãng xương là gì?
Bệnh loãng xương, hay còn gọi là bệnh
giòn xương hoặc xốp xương, là hiện tượng xương liên tục mỏng dần và mật độ chất
trong xương ngày càng thưa dần, điều này khiến xương giòn hơn, dễ tổn thương và
dễ bị gãy dù chỉ bị chấn thương nhẹ. Dấu hiệu phổ biến là sụt cân và đau lưng.
Loãng xương là nguyên nhân chính gây ra gãy xương ở phụ nữ sau mãn kinh và người
già. Gãy xương do loãng xương xảy ra thường xuyên nhất ở xương hông, cột sống
và cổ tay, nhưng bất cứ xương nào cũng có thể bị ảnh hưởng. Một số xương bị gãy
có thể không lành lại được, đặc biệt là khi chúng xảy ra ở hông.
Loãng xương là một căn bệnh thầm lặng chỉ
được phát hiện cho đến khi xương bị gãy. Nhiều người nghĩ rằng bệnh loãng xương
là một phần tự nhiên và không thể tránh khỏi của tuổi già. Tuy nhiên, các
chuyên gia y tế hiện nay tin rằng loãng xương có thể phòng ngừa được. Hơn nữa,
những người đã bị loãng xương vẫn có thể thực hiện các bước để ngăn ngừa hoặc
làm chậm tiến triển của bệnh và giảm nguy cơ gãy xương trong tương lai bằng
cách xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, phối hợp với các loại thuốc
theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
Chế độ dinh dưỡng cho người sỏi thận và
loãng xương
Thực phẩm nên ăn khi bị sỏi thận và loãng
xương
- Canxi:
Ban đầu nhiều người nghĩ rằng sự gia tăng đáng kể mức tiêu thụ can-xi
trong chế độ ăn uống sẽ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Tuy nhiên,
việc sử dụng các thực phẩm chứa can-xi đúng hàm lượng quy định chủ yếu là
từ các sản phẩm chế biến từ sữa như phô mai, sữa và sữa chua… giúp giảm
nguy cơ hình thành sỏi thận.
- Uống
thật nhiều nước: để tiểu nhiều, như vậy, sỏi sẽ ít có nguy cơ tái phát.
Theo TS.BS. Đỗ Gia Tuyển - Đại học Y Hà Nội: "Với bất kỳ loại sỏi nào
cũng cần uống nhiều nước, đảm bảo lượng nước tiểu lớn hơn 2,5 lít mỗi
ngày, tốt nhất uống nước để làm sao khi đi tiểu, nước tiểu trong là được".
Nếu bệnh nhân có thói quen nhâm nhi trà đặc thì nên chuyển qua "hệ
trà đá ly cối", dùng nhiều canh trong bữa ăn.
- Sinh
tố hữu ích: vitamin B6 và vitamin A có ích cho bệnh nhân sỏi thận. Vitamin
B6 làm giảm lượng oxalat trong nước tiểu, do đó, giảm khả năng kết tủa sỏi
oxalat. Vitamin A có tác dụng giữ cho hệ thống bài tiết nước tiểu được điều
hoà để chống lại sự thành hình của sỏi thận. Lượng cần thiết vào khoảng
5.000 IU vitamin A và 20 - 30mg vitamin B6 mỗi ngày.
Các thực phẩm nên tránh khi bị sỏi và loãng
xương
- Tránh
ăn nhiều protein (chất đạm): Bác sĩ Brian thuộc Đại học New York (Mỹ) sau
nhiều cuộc nghiên cứu cho biết: "Giữa việc ăn nhiều protein và bệnh sỏi
thận có mối liên hệ mật thiết, do làm gia tăng lượng axit, canxi và phốt
pho trong nước tiểu". Mỗi ngày bạn chỉ nên ăn tối đa chừng 200g thịt
cá.
- Tạm
dừng các loại thuốc: thuốc bổ, thực phẩm chức năng khi chưa có ý kiến bác
sĩ về việc dùng kèm thuốc trị sỏi thận, loãng xương.
- Hạn
chế ăn muối: Cố hạn chế lượng muối ăn vào trong ngày không quá 3g. Khi ăn
các loại đồ hộp, snack, dưa muối, kim chi, phomat nên xem kỹ lượng muối
trên vỏ hộp.
- Giảm
đường, giảm mỡ.
- Hạn chế dùng các loại nước ngọt, nước giải khát có gar, cà phê, trà đậm đặc, bia, rượu,..
- Chế
độ dinh dưỡng hợp lý có vai trò quan trọng trong việc phòng và điều trị sỏi
thận và loãng xương
Bác sĩ xương khớp chúc quý vị và bệnh nhân bị sỏi thận và loãng
xương có chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng hợp lý cho cơ thể!
Liên hệ hotline: 0862.199.787 để được hỗ trợ tư vấn từ các bác
sĩ chuyên ngành!!!
0 Reviews:
Post Your Review